سنجش هزینه های اقتصادی رفتارهای مخرب محیط زیست با تأکید بر آلودگی هوا

شروع دگرگونی های خطرناک در محیط زیست یکی از ره آوردهای انقلاب صنعتی است. امروزه با توسعه ی صنعتی و افزایش شهرها روز به روز بر میزان و شدت آلودگی های محیط زیست افزوده می شود. در این میان پدیده آلودگی هوا به عنوان یکی از مصادیق آلودگی های محیط زیست با صنعتی و شهری شدن مقارن بوده است. آلودگی هوا دارای اثرات زیانبار فراوانی برای انسان و محیط اطراف اوست که یکی از آن ها آثار بهداشتی و بیماری های ناشی از این آلودگی است. از این رو این تحقیق بر آن شد تا به برآورد هزینه های اقتصادی خسارت های تحمیل شده بر سلامت و بهداشت افراد ناشی از آلودگی هوا در شهر تهران به عنوان یکی از آلوده ترین شهرهای ایران و جهان بپردازد. با توجه به این که یکی از اقدامات اساسی برای مقابله با مخاطرات محیط زیست جرم انگاری آن می باشد، از این رو این موضوع از دیدگاه حقوقی نیز مورد بررسی قرار گرفته است. تحقیق از نظر جهت گیری پژوهش کاربردی، نوع پژوهش میدانی و کتابخانه ای و شیوه گردآوری داده ها مبتنی بر پرسشنامه و بررسی اسناد و مدارک است نتایج حاکی از آن است که هزینه های تحمیل شده در بخش آثار بهداشتی ناشی از آلودگی هوا بسیار هنگفت و غیرقابل باور است. تحمیل هزینه ای سالانه بالغ بر 40 میلیارد ریال در بخش مرگ ومیر، 160000 میلیارد ریال در بخش عوارض (بیماری ها) و همچنین 150میلیون ریال در بخش عوارض (علائم و شکایات) خود بیانگر این موضوع است. در راستای دیدگاه حقوقی می توان گفت که تنها جرم انگاری جرائم زیست محیطی کافی نیست بلکه باید مجازات های تعیین شده در این زمینه متناسب و کارآمد باشد تا مجرم را از انجام این عمل مجرمانه باز دارد. بنابراین برآورد هزینه های اقتصادی ناشی از جرائم سبز به عنوان یک طرف موازنه به قانونگذار کمک می کند تا طرف دیگر موازنه یعنی تعیین ضمانت اجراهای متناسب با آن را به طور دقیق و علمی تعیین کند.